کود به ماده ای گفته می شود که حاوی 1 یا چند ماده مغذی شناخته شده برای گیاهان است و برای محتوای مواد مغذی گیاه استفاده می شود و همچنین از آن برای تقویت رشد گیاه استفاده می شود. انواع کود شامل کودهای حیوانی و گیاهی (کود آلی) و کودهای شیمیایی می باشد که بر اساس محتوای مواد مغذی، در کلاس های مختلفی مانند کود ساده یا کود میکس (مخلوط)، آهسته رهش یا سریع رهش، کودهای میکرو و ماکرو و در انواع اشکال جامد و مایع طبقه بندی می شوند.

کودهای ساده یا مستقیم

کودهای ساده یا مستقیم برای تامین تنها یک عنصر مغذی برای گیاهان تولید شده اند و با توجه به در دسترس بودن مواد مغذی آنها بیشتر به عنوان کودهای نیتروژن دار، فسفاته و پتاسیم طبقه بندی می شوند. برخی از کودهای ساده که اساساً برای تأمین یک عنصر استفاده می شوند ممکن است به طور اتفاقی عنصر دیگری را فراهم کنند، به عنوان مثال، فسفات معدنی آسیاب شده، که اساسا یک منبع فسفر است، همچنین حاوی مقداری کلسیم می باشد. به طور مشابه، سولفات آمونیوم، اگرچه برای تامین نیتروژن موجود طراحی شده است، اما حاوی گوگرد بیشتری نسبت به نیتروژن می باشد.

کود میکس Mixed Fertilizer

کود میکس به معنای ترکیب یا مخلوطی از کودهای شیمیایی که برای تقویت رشد گیاه و تغذیه آن استفاده می شود، و حتی مخلوط کود و آفت کش می باشد. کودهای میکس، مخلوط فیزیکی کودهای حاوی دو یا سه ماده غذایی اصلی گیاهی هستند، در واقع این نوع کود مخلوطی از دو یا چند کود مستقیم است. به عنوان مثال، سولفات آمونیوم و سوپر فسفات ممکن است به طور کامل مخلوط شوند تا یک کود میکس به دست آید. نمیتوان میزان ثابتی برای استفاده از کود میکس برای محصولات بیان کرد، زیرا این مقدار و زمان استفاده از آن به عوامل مختلفی مانند ترکیبات کود، شرایط آب و هوایی، میزان کمبودهای خاک و نیازهای خاص هر گیاه بستگی دارد.

کودهای میکس دو نوع هستند:

1. کود میکس با فرمول باز: در این مورد، شرکت های تولیدکننده نام و مقدار کودهای مستقیم را که اجزای تشکیل دهنده کود میکس هستند، روی بسته بندی کود قید می کنند.

2. کود میکس با فرمول بسته: در این نوع کود میکس، شرکت های تولیدی نام و مقدار کودهای مستقیم تشکیل دهنده را افشا نمی کنند.

کودهای میکس چگونه تولید میشوند؟

معمولا مواد تشکیل دهنده کودهای میکس ترکیبی از ریزمغذی ها هستند، زیرا گیاهان به این عناصر به مقدار کمتری نیاز دارند، اما وجود آنها برای محصول دهی بهتر و تقویت گیاه و خاک ضروری می باشد. مواد زیر برای ساخت کود میکس مورد نیاز است:

•    کودهای مستقیم مانند کود ازته، پتاسیم و کودهای فسفر اصلی ترین مواد اولیه ای هستند که برای ساخت کود میکس استفاده می شوند، آنها عنصر مورد نیاز را به مقدار مناسب در اختیار خاک قرار می دهند.

•    مقدار کمی مواد آلی نیز به کود میکس اضافه می شود تا از گلوله شدن آن جلوگیری شود و آنها را در شرایط فیزیکی خوب حفظ کند، این مواد آلی (ذغال سنگ نارس، پوسته شلتوک و غیره) حالت دهنده نامیده می شوند.

•    اگر ترکیبات کود میکس، اسید تولید کند، مقداری از مواد اولیه مانند دولومیت برای خنثی کردن اسیدیته به این ترکیب اضافه می شود.

•    برای تولید کود میکس از موادی مانند خاکستر ریز آسیاب شده، خاک و غیره استفاده می شود تا تفاوت بین وزن کود لازم برای تامین مواد مغذی گیاه و مقدار هر عنصر در کود میکس را جبران کند.

اخیراً کودهای میکس دانه بندی شده برای کاهش جداسازی کودهای مستقیم تشکیل دهنده و جلوگیری از گلوله شدن آنها تولید می شود. بیشتر از کود اوره به صورت پرک یا گلوله ای در اندازه های خیلی بزرگ استفاده می شود که نمی تواند فرمولاسیون خشک پایدار با اکثر کودهای دیگر تشکیل دهد.

ناسازگاری در ترکیب کود میکس

آگاهی دقیق از خواص کودها برای تهیه کود میکس ضروری است، کودهای زیر را نباید اصلاً مخلوط کرد و یا تنها زمان کوتاهی قبل از استفاده ترکیب کرد:

✓    سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم و غیره نباید با کودهای اساساً واکنش پذیر مانند سنگ فسفات و غیره مخلوط شوند، زیرا ممکن است برای آزادسازی گاز آمونیاک تجزیه شوند.

✓    کودهایی مانند اوره فسفات، سوپر فسفات ، مونو آمونیوم فسفات و غیره که حاوی فسفر محلول در آب هستند نباید با سایر کودهایی که حاوی آهک آزاد هستند، مخلوط شوند زیرا فسفر محلول در آب به فسفر نامحلول در آب تبدیل می شود.

✓    برخی از کودهای مرطوب مانند اوره و سولفات پتاسیم پس از ترکیب شدن، به شکل توده در می آیند؛ بنابراین، آنها باید فقط قبل از استفاده مخلوط شوند.

✓    اگر قرار است اوره با یک کود فسفاته مخلوط شود ماننده کود اوره فسفات، باید با فسفات مونو یا دی آمونیوم یا سوپر فسفات منفرد آمونیه یا سوپر فسفات تریپل آمونیه مخلوط شود.

✓    برای تشکیل کود میکس، اوره را نباید با نیترات آمونیوم مخلوط کرد زیرا مخلوط به راحتی مایع می شود.

مزایای استفاده از کودهای میکس

از آنجایی که معمولاً خاک زمین های کشاورزی در ایران آهکی هستند، عناصر میکرو در آن ها کمتر موجودند، استفاده از کودهای میکس این امکان را فراهم میکند که خاک را به شکل متعادلی تقویت کنید. مزایای استفاده از کود میکس به شرح زیر است:

1. دو یا چند کود ساده به هم اضافه می شود تا کود میکس برای استفاده در باغ و مزرعه ایجاد شود، بنابراین برای استفاده از کود میکس به صرف زمان و نیروی کار کمتری نیاز است؛ این یک عامل مهم در مناطقی که نیروی کار کمیاب و گران است، می باشد.

2. عناصر مورد نیاز گیاهان را می توان به طور یکنواخت تر برای آنها اعمال کرد، به خصوص زمانی که به مقدار کم مورد نیاز باشد؛ مانند عناصر ریزمغذی.

3. کودهای میکس وضعیت فیزیکی بهتری دارند (به شکل گرانول هستند) و نسبت به بسیاری از کودهای مستقیم با روش های مختلف کود دهی گیاهان استفاده می شوند.

4. زمانی که کود مخلوط بر مبنای علمی تهیه شده و کمبود عناصر غذایی در خاک های منطقه را جبران می کند، از نسبت مناسب عناصر غذایی گیاه در خاک نیز اطمینان پیدا می کنید.

معایب کودهای میکس:

تنها موردی که به عنوان عیب استفاده از کود میکس می توان در نظر گرفت، این است که نیازهای خاص محصولات زراعی و کمبود عناصر غذایی منفرد را نمی توان با استفاده از کودهای میکس به همان اندازه کودهای مستقیم رفع کرد.

نظرات کاربران

عالی خوب متوسط ضعیف خیلی ضعیف

کاربر گرامی ، جهت ثبت نظر در سایت ، می بایست ثبت نام کنید!