گیاهان زمانی رشد می کنند که در خاکی حاوی مواد مغذی کافی برای تشویق رشد مطلوب زندگی کنند، کودها می توانند رشد گیاه را تحریک کرده و شرایط خاک را بهبود بخشند. معمولاً کود به عنوان یک ماده شیمیایی تعریف می شود که حاوی مواد مغذی لازم مانند نیتروژن، پتاسیم و فسفر برای حاصلخیز کردن خاک است، رایج ترین نمونه کودهای مورد استفاده کشاورزان کود اوره، پتاس و سولفات آمونیوم است. کودها مواد شیمیایی و ارگانیکی هستند که به طور طبیعی یا مصنوعی در صنایع بزرگ تولید می شوند و برای جبران کمبودهای خاک و افزایش بهره وری آن مورد استفاده قرار میگیرند.
کودها انواع مختلفی دارند و عمدتاً بر اساس ترکیب و نوع ماده شیمیایی به کار رفته در آنها متمایز می شوند، اما همه آنها باعث افزایش عملکرد گیاهان می شوند. انتخاب کود مناسب برای هر باغ و گیاهی می تواند گیج کننده باشد، زیرا فروشگاه ها ممکن است برندهای متعددی را در اشکال مختلف برای انواع گیاهان و مشکلات آنها داشته باشند.
دانستنی های جالبی در مورد کودها، ترکیبات، کاربردها و انواع آنها وجود دارد که در ادامه برخی از آنها شرح داده شده اند:
17 ماده مغذی که برای رشد گیاهان نیاز است، شاما درشت مغذی ها و ریزمغذی ها، در طبیعت وجود دارند، هنگامی که محصولات برداشت می شوند، مواد مغذی داخل آنها موجودند و بنابراین از خاک حذف می شوند. اغلب خاک قادر به پر کردن تمام این مواد مغذی به خودی خود نیست، و اینجاست که کودها کمبود مواد مغذی را برای رشد سالم گیاهان جدید تامین می کنند. از کودهای آلی و شیمیایی می توان برای پر کردن خاک استفاده کرد؛ محتوای مواد مغذی کودهای آلی در مقایسه با کودهای شیمیایی که غلیظ و دارای مواد مغذی کاملاً کنترل شده هستند، کم است.
کودهای معدنی در واقع باعث افزایش زیست توده محصول می شوند، اگر بقایای محصول در خاک گنجانده شود؛ حتی استفاده از ترکیب کودهای معدنی و آلی باعث افزایش بیشتر مواد آلی در خاک می شود. کودهای زیستی مسئول بهبود بهره وری گیاه و محصولات سالم تر هستند، همچنین در از بین بردن اجزای بیماری زا نقش دارند.
تمام مواد مغذی موجود در کودهای مختلف در طبیعت یافت می شود و رایج ترین منابع مواد مغذی آنها نیتروژن، پتاسیم و فسفات است. کودهای کامل یا NPK سه عامل مهم برای رشد گیاهان را فراهم میکنند، کودهای آلی نیز با ضایعات حیوانی، گیاهی، کمپوست و جامدات زیستی همین کار را انجام می دهند.
نیتروژن از هوا سرچشمه می گیرد، متداول ترین فرآیند در تولید کود نیتروژن، ایجاد آمونیاک از مخلوط نیتروژن هوا و هیدروژن از گاز طبیعی است. با اینکه چیزی بیش از 75درصد هوا را نیتروژن تشکیل می دهد اما گیاهان نمیتوانند آن را دریافت کنند و باید آن را از طریق ریشه خود جذب کنند. پتاسیم از بستر دریاها تامین می شود و به همین دلیل دسترسی گیاهان به آن محدود است و نیاز به کودهای پتاسیمی دارند، نمونه این کودها خاکستر حاصل از سوزاندن چوب یا کاه می باشد. فسفر نیز به طور معمول از سنگ فسفات به دست می آید که در دسترس گیاهان قرار نمیگیرد و از طریق فرایند شیمیایی به کودهای سازگار با گیاهان تبدیل می شود.
کودهای شیمیایی و آلی در ساختار و DNA گیاهان و محصولات کشاورزی تغییری ایجاد نمی کنند، بلکه رشد آنها را تسریع و با اضافه کردن مواد مغذی به گیاهان، کیفیت آنها را افزایش می دهند. مقدار مواد مغذی که در کودها وجود دارد بر اساس نیاز خاک و کمبود گیاهان انتخاب می شود، که توسط آزمایش خاک مشخص می شود، علاوه بر این روش و زمان کوددهی نیز بر میزان جذب این مواد مغذی و ارزش غذایی هر محصول تاثیر گذار باشد.
از طرف دیگر استفاده از کودها، چه آلی و چه شیمیایی، خاک را مسموم نمی کنند؛ به شرطی که در زمان و حجم مناسب و با منبع درست اسفاده شوند. البته باید در نظر داشته باشید که مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی یا آلی می تواند آسیب جدی ای به محیط زیست بزند، این آسیب ها شامل افزایش انتشار گازهای گلخانه ای و شسته شدن نیترات و ورود به آب های زیرزمینی می باشد.
همانطور که گفته شد گیاهان و محصولاتی که با استفاده از کود بارور شده اند هیچ تغییر ساختاری نداشته و در نتیجه خوردن آنها یا خوردن حیواناتی که از این گیاهان تغذیه می کنند هیچ مشکلی برای سلامت انسان به وجود نمی آورد. باید توجه داشته باشید که مواد مغذی که کود به گیاهان می رساند، همان مواد مغذی است که انسان برای رشد به آنها نیاز دارد، در واقع می توان گفت نیمی از غذاهایی که امروزه در جهان وجود دارد به دلیل وجود کودها هستند. کود دهی مناسب هر گیاه نقش مهمی در عملکرد محصولات دارد و در بیشتر کشورهایی که مواد مغذی کمبود دارند از کودهای حاوی ریزمغذی ها مانند کود روی و سلنیوم استفاده بیشتری می شود.
آفت کش ها Pesticides مواد شیمیایی مصنوعی یا طبیعی هستند که برای کنترل و از بین بردن آفات استفاده می شوند، البته این محصولات شامل قارچ کش ها و علف کش ها نیز می شوند. از طرف دیگر کودها (چه شیمیایی و چه کودهای آلی) مواد مغذی برای رشد محصولات را تامین کرده عملکرد گیاهان و مقاومت آنها را افزایش می دهند.
طی 50 سال آینده کشاورزان به تولید مواد غذایی بیشتر از آنچه در 10000 سال گذشته رشد کرده نیاز خواهند داشت، به این معنی که زمین های کشاورزی کمتری برای تغذیه افراد بیشتری وجود دارند و نیاز گیاهان به کود برای بهبود بهره وری افزایش می یابد. کودها به کشاورزان کمک می کنند تا در زمین های کمتر محصول بیشتر و بهتری تولید کنند که تنوع زیستی را ارتقا می دهد، در واقع استفاده از کود می تواند زیستگاه های طبیعی و جنگل ها را از تبدیل شدن به زمین های کشاورزی محافظت کند.