در سال های اخیر کود دهی گیاهان توسط محلول پاشی یا تغذیه برگی در بین کشاورزان و باغبانان محبوبیت بسیاری پیدا کرده، زیرا این روش راهی آسان برای رفع مشکلات فراهم کردن مواد مغذی گیاهان می باشد. دلیل دیگر استقبال از این نوع از روش های کوددهی گیاهان این است که محصولات سازگار بیشتری در بازار وجود دارد، اینها شامل محصولات مخصوص تغذیه برگی و همچنین کودهای معمولی هستند که به روش کوددهی از طریق برگ ها توصیه می شود. محلول پاشی کود برای گیاهان روش خوبی برای تکمیل نیازهای غذایی آنها می باشد و انواع مختلفی از کودها برای استفاده شما برای گیاهان آپارتمانی هم وجود دارد، بنابراین یافتن یک دستور غذایی یا راه حل مناسب برای برآوردن نیازهای گیاهانتان باید آسان باشد.
کود دهی از طریق برگ ها چگونه انجام می شود؟
بیشتر گیاهان مواد مغذی خود را از طریق ریشه بدست می آوردند، اما تحقیقاتی در دهه 1950 نشان داد که آنها می توانند مواد مغذی مورد نیازشان را از طریق برگ نیز جذب کنند، این امر منجر به مطالعات علمی متعددی شد که بیشتر آنها مبتنی بر کشاورزی هستند. اگرچه محلول پاشی کودها جایگزینی برای بهبود وضعیت سلامتی خاک نیست، زیرا گیاهان نمی توانند مواد مغذی اصلی مورد نیاز مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم را به اندازه کافی از طریق محلول پاشی روی برگ ها دریافت کنند. اما اگر گیاهتان در برخی ریزمغذی ها مانند آهن و روی کمبود دارد یا دچار شوک ناشی از خشکسالی یا حمله آفات شده باشد، کود دهی از طریق برگ ها می تواند روش مفیدی باشد. ممکن است مقادیر آن در ابتدا نسبتاً کم به نظر برسد، اما باید بدانید که یک گیاه مواد مغذی را از طریق برگ بسیار سریعتر از ریشه و ساقه دریافت می کند.
کود دهی از طریق برگ یا محلول پاشی کود، به این صورت انجام می شود که به جای اعمال کردن کود روی خاک، نیاز گیاهان به کود از طریق اسپری کودها روی برگ های گیاهان برطرف می شود. فرآیند نسبتاً ساده است، یک کود مناسب گیاهتان را بردارید، آن را با آب رقیق کنید و به روی برگ های گیاهان خود را اسپری کنید. محلول پاشی کود باید در اوایل صبح که هوا خنک است انجام شود، کوددهی سطح زیرین برگ ها را نیز فراموش نکنید. همچنین تغذیه برگی گیاهان نباید زیاد قوی باشد زیرا در صورت باقی ماندن نمک های موجود در محلول روی سطح برگ، خطر سوختن برگ ها وجود دارد. در زیر نور مستقیم آفتاب کودهای محلول را روی برگ ها اسپری نکنید، زیرا خشک شدن نمک موجود در محلول ممکن است باعث سوختگی برگ شود، همچنین بهتر است بین محلول پاشی کود و آبیاری گیاهان فاصله چند ساعته باشد.
همان رقتی که برای کود مایع خود استفاده می کنید بی خطر می باشد، اما برای اولین استفاده، سعی کنید چند برگ آزمایشی را اسپری کنید و نتیجه را چند روز بعد بررسی کنید. گیاهانی با برگ قویتر (که نشان دهنده کوتیکول ضخیم و مومی شکل یا لایه بیرونی برگ است) به اندازه سایر گیاهان با برگ های نرم تر غذا جذب می کنند، اما هنوز هم این روش فوایدی خواهد داشت؛ با این حال همیشه بهترین گزینه تغذیه خاک با مواد آلی فراوان می باشد.
برگ ها چگونه مواد شیمیایی را جذب می کنند؟
برگ های گیاهان دارای منافذی به نام روزنه هستند که برای دفع آب و اکسیژن اضافی و جذب CO2 استفاده می شود؛ در مقایسه با اندازه اکثر مواد متشکل کودهای شیمیایی، این دهانه ها بسیار بزرگ هستند. سال ها تصور بر این بود که اسپری محلول های مغذی از طریق این دهانه ها وارد برگ ها می شود، اما با استفاده از ابزار پیشرفته ثابت شد که این روزنه ها بسیار مومی هستند و آب را دفع می کنند و کودهای محلول از طریق آنها جذب نمی شوند. اما تحقیقات جدیدتر وجود ریز منافذ روی سطح برگها را نشان داده که قطر این دهانه ها کمتر از یک نانومتر با چگالی 10 میلیارد در سانتی متر مکعب است و محتمل ترین راه ورود مواد مغذی به برگ ها توسط محلول پاشی روی برگ ها هستند. این ریز منافذ با بارهای منفی پوشیده شده اند که کاتیون های دارای بار مثبت مانند کلسیم (Ca+2)، منیزیم (Mg+2)، پتاسیم (K+) و آمونیوم (NH+) را جذب می کنند.
برخی از مواد مغذی دارای بار منفی هستند، از جمله فسفات (PO4-3)، سولفات (SO4-2) و نیترات (NO3-). این آنیون ها توسط دیواره های منافذ برگ دفع می شوند اما اگر گرادیان غلظت به اندازه کافی زیاد باشد می توانند توسط محلول پاشی کود وارد برگ شوند. مولکول های آلی نیز بار ندارند و به شرطی که خیلی بزرگ نباشند می توانند وارد برگ شوند؛ البته نمی توان فرض کرد که همه مواد کوددهی شده توسط منافذ برگ جذب می شوند.
چه محصولاتی در تغذیه برگی استفاده می شود؟
طیف گسترده ای از کودها برای کود دهی گیاهان از طریق برگ ها وجود دارد و معمولا از کودهای مایع یا پودری محلول در آب استفاده می شود؛ در صورت اقدام به خرید کود برای تغذیه برگی گیاهان، مطمئن شوید که محصول مناسبی را تهیه کرده اید. محلول های مورد استفاده در محلول پاشی برگ ها معمولاً غلظت کمتری نسبت به کودهایی دارد که در خاک استفاده می شوند. همچنین امکان استفاده از مواد طبیعی و خانگی نیز در این روش وجود دارد، در صورتی که قصد دارید خوراک برگ ها را خودتان تهیه کنید باید آنها را با دقت صاف کنید. البته که بهترین گزینه برای کود دهی از طریق برگ معمولاً مواد خانگی نیستند و یکی از بهترین آنها کود جلبک دریایی می باشد که نه تنها گیاه را قوی تر می کند، بلکه میکروارگانیسم های موجود در محلول با هاگ ها و باکتری هایی که باعث بیماری می شوند رقابت می کنند. یکی دیگر از مواردی که توسط باغداران و کشاورزان مهم شمرده می شود، استفاده از کودهای مناسب زعفران از طریق روش محلول پاشی می باشد، زیرا معمولاً کودهایی که برای گیاه زعفران استفاده می شوند، کودهای شیمیایی هستند و بهترین روش برای استفاده از آنها تغذیه برگی می باشد.
تفاوت محلول پاشی و کود دهی از طریق ریشه ها
کود دهی از طریق برگ ها با کود دهی خاک متفاوت است و در هیچ شرایطی نمی تواند جایگزین آن شود. همانطور که گفته شد استفاده از تغذیه برگی عمدتاً برای کمک به گیاهان برای تکمیل ریزمغذی ها یا تنظیم کننده های رشد است که برای بهبود عملکرد و کیفیت محصول ضروری می باشد. قسمت های بالاتر از زمین مانند میوه ها کمبود ریز مغذی هایی مانند کلسیم و بور دارند، در این زمان فعالیت ریشه کاهش یافته و ظرفیت جذب مواد مغذی ضعیف می شود که می تواند با محلول پاشی کود تکمیل شود. مزایای محلول پاشی عبارتند از:
• کمبود کوددهی ریشه را جبران می کند.
• تغذیه سریع به گیاهان می دهد.
• تاثیر بیشتری در جذب کود برای گیاهانی با ریشه عمیق تر دارد.
• محلول پاشی برگ صرفه اقتصادی دارد.
• آلودگی خاک و آب را کاهش می دهد.